گذر عطارد از مقابل خورشید را تماشا کنید

آخرين خبر/ پديده هاي نجومي جذاب هر از چند گاهي توجه ما را به آسمان بالاي سرمان جلب مي کنند امروز و تا يک ساعت ديگر کوچکترين و اولين سياره منظومه شمسي يعني عطارد يا همان تير از مقابل خورشيد مي گذرد. در ادامه درباره اين پديده و نحوه مشاهده و علت هاي اهميتش توضيحاتي مي دهيم. عبور اين سياره از مقابل قرص خورشيد از آن جهت اهميت دارد که اين عبور در هر قرن 13 بار رخ مي دهد. سياره عطارد بين زمين و خورشيد قرار دارد و گفته مي شود که فقط در ارديبهشت ماه (ماه مه) يا آبان ماه (ماه نوامبر) از ديد ناظر زميني، از برابر قرص خورشيد عبور مي کند. با وجود غروب خورشيد در ساعت ۱۷ اين روز (دوشنبه ۲۰ آبان)، تمامي بخش‌هاي عبور اين سياره از مقابل خورشيد در کشور ما قابل مشاهده نيست و علاقه‌مندان تا ساعت ۱۷ (۵ بعدازظهر) فرصت دارند که اين پديده زيباي نجومي را مشاهده کنند. آخرين باري که تمامي مراحل عبور سياره تير از مقابل خورشيد در ايران قابل مشاهده بود به ۱۶ سال قبل يعني به سال ۱۳۸۲ بازمي‌گردد که پخش زنده آن توسط صدا و سيما و با همکاري واحد پژوهش انجمن نجوم آماتوري ايران انجام شد. چرا پديده گذر فقط براي سياره زهره و عطارد رخ مي دهد؟ سيارات داخلي تير و ناهيد از زمين به خورشيد نزديک‌تر هستند و به همين دليل شرايطي ايجاد مي‌شود که گاهي اوقات اين سيارات از مقابل دايره خورشيد عبور کنند. اما در هر مقارنه داخلي يعني وضعيتي که سيارات تير يا ناهيد بين زمين و خورشيد باشند، با توجه به انحراف مداري اين سيارات نسبت به مدار زمين، ساکنان کره خاکي نمي‌توانند شاهد يک گذر باشند. بر اين اساس، ساکنان زمين هر ۱۰۰ سال (يک قرن) ۱۳ عبور از سياره تير و هر هزار سال (۱۰ قرن) ۱۳ عبور از سياره ناهيد را مي‌توانند مشاهده کنند. عکاسي از گذر عطارد از اين رو سازمان فضايي ايران از عکاسان علاقه مند به عکاسي از اين پديده نجومي خواسته است که عکس‌هاي خود را به همراه مشخصات صاحب اثر به ايميل info@isa.ir ارسال کنند.به سه اثر برگزيده اين مسابقه لوح يادبود و جايزه نقدي اهدا مي شود. زمان تماس اول و مماس شدن سياره تير با خورشيد را ساعت 16 و 5 دقيقه و 27 ثانيه و تماس دوم يعني قرارگيري کامل سياره تير در مقابل خورشيد را ساعت 16 و 7 دقيقه و 8 ثانيه اعلام کرده است. دقيقا چه ساعتي گذر عطارد آغاز مي شود و تا کي ادامه دارد؟ لحظاتي که گذر آغاز مي شود درست زماني است که گوشه اي از عطارد را روي قرص خورشيد مي بينيم به اين لحظه، تماس اول گفته مي شود و زماني که طرف ديگر سياره با لبه خورشيد مماس شود تماس دوم رخ مي دهد تماس سوم و چهارم هم زمان خروج عطارد از روي قرص خورشيد رخ مي دهد.